Het Amerikaanse schuldenplafond: Een reconstructie van afgelopen weken
Jonathan van der Heijden: 11 Oktober, 2021
Vorige week was de apotheose van een al wekenlang durend moddergooien tussen de Democraten en Republikeinen. Het Amerikaanse ministerie van Financiën had aangegeven dat - zonder ophoging van het schuldenplafond - vanaf 18 Oktober verplichtingen (zoals het uitbetalen van pensioenen of het betalen van rente op overheidsobligaties) niet meer (volledig) zouden kunnen worden uitbetaald. Om dit doemscenario te voorkomen was het nodig om het zogenaamde schuldenplafond aan te passen. Zodra het schuldenplafond namelijk is bereikt kan er niet meer worden geleend en zouden betalingen moeten worden stopgezet.
De Democraten wilden het schuldenplafond opschorten tot de mid-term verkiezingen eind 2022. Zij stuitten hierbij echter op bezwaren van de Republikeinen. De steun van Republikeinen voor het verhogen van het schuldenplafond is echter essentieel. In de verdeelde Senaat (50-50) is in de praktijk namelijk voor de meeste onderwerpen een meerderheid van 60 stemmen nodig. Als een wet wordt behandeld in de Senaat is er namelijk geen enkele tijdslimiet om over de wet te debatteren. De stemming kan dan ook oneindig worden uitgesteld. Dit proces staat beter bekend onder de naam “filibuster”. Er zijn 60 van de honderd stemmen nodig om een 'filibuster' te stoppen.
Bij het voorstel van de Democraten om het schuldenplafond op te schorten wezen ze er vooral op dat het gaat om het betalen van bestaande aangegane verplichtingen (grotendeels veroorzaak door de vorige President). Het schuldenplafond zorgt erop zichzelf niet voor dat er meer geld kan worden uitgegeven dan nu is besloten. Voor de Democratische plannen zoals investeringen in zorg, onderwijs en huisvesting is eerst een akkoord nodig in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Bovendien hebben de Democraten het opschorten van het schuldenplafond zonder problemen gesteund toen Trump president was. Beide partijen hebben de verantwoordelijkheid om te zorgen dat Amerika aan haar verplichtingen kan voldoen zo redeneren de Democraten. President Biden had dan ook sterke bewoordingen richting de Republikeinen, die zouden hypocriet zijn en moesten zo snel mogelijk uit de weg gaan zodat de Democraten het schuldenplafond konden verhogen. Als dat niet gebeurt dan zijn de economische en sociale gevolgen niet te overzien.
De Republikeinse leider in de Senaat (Mitch McConnell) legde in een brief aan president Biden duidelijk uit hoe de Republikeinen tegen de zaak aankijken. Hij wijst erop dat er geen meerderheid in de Senaat nodig is voor de Democraten. Er kan namelijk ook gebruikt worden gemaakt van een procedure die de Democraten gebruiken om andere budgettaire wetsvoorstellen door te voeren zonder hulp van de Republikeinen (de zogenaamde ‘budget reconciliation’). Zo stelt McConnell in zijn brief dat “Steun van de Republikeinen geen lichtknop is die je aan kan doen als het je uitkomt. Hierbij verwijst hij naar de forse stimulering van de economie (‘American Rescue Plan’), welke zonder input van de Republikeinen tot stand is gekomen. En de door de Democraten aangekondigde forse uitbreiding van het socialezekerheidsstelsel, welke ook zonder input van de Republikeinen wordt doorgeduwd. Als Democraten zo nodig alleen willen regeren hoeven ze ook niet op hulp van de Republikeinen te rekenen als dat niet hoogstnoodzakelijk is. Tot slot wijst McConnell er fijntjes op dat Biden zelf als Democratische Senator in 2003, 2004 en 2006 tegen het ophogen van het schuldenplafond stemde toen de Republikeinen dit voorstelden. “Jouw standpunt toen is ons standpunt nu”.
Beide partijen hadden zich behoorlijk ingegraven. De Democraten wilden de voorgestelde route van ‘budget reconciliation’ niet nemen. Deze route duurt namelijk behoorlijk lang en er was onvoldoende zekerheid dat dit proces voor 18 Oktober zou worden afgerond. Bovendien zou door deze procedure het schuldenplafond met een concreet bedrag moeten worden opgehoogd. De gegronde angst is dat Republikeinen dit bedrag gaan gebruiken om de Democraten weg te zetten als onverantwoorde socialisten tijdens de mid-term verkiezingen volgend jaar. Als ‘nucleaire optie’ gaven de Democraten aan dat als het erop aan zou komen, de regels omtrent de ‘filibuster’ dan maar zouden moeten worden aangepast om een economische catastrofe te voorkomen. Hoewel de Democratische senator Manchin hier geen voorstander van is, zou hij uiteindelijk vast bewogen kunnen worden als het erop aan zou komen. Voor de Republikeinen is de ‘filibuster’ het enige wapen dat ze nog in handen hebben om de Democraten dwars te zitten, of positiever geformuleerd tot compromissen te komen met de Democraten zodat ook hun input wordt meegewogen. Uiteindelijk is op voorstel van McConnell dan ook een akkoord bereikt over het verhogen van het schuldenplafond met 480 miljard dollar. Dit zou voldoende moeten zijn om tot begin December 2021 aan de bestaande verplichtingen te voldoen. Het schuldenplafond bedraagt dan 28.9 biljoen dollar.
De gekozen oplossing is allerminst bevredigend. De Democraten claimen min of meer succes. De Republikeinen hebben toegegeven zo klinkt het. Ook een aantal Republikeinen (waaronder Trump) zien het zo. Echter, het hele circus zal zich de komende weken herhalen. In een tweede brief van Mitch McConnell aan president Biden geeft hij al aan dat de Republikeinen éénmalig in het landsbelang hun verantwoordelijkheid hebben genomen. Er is nu voldoende tijd voor de leider in het Huis (Nancy Pelosi) en de leider in de Senaat (Chuck Schumer) om zonder hulp van de Republikeinen het schuldenplafond te verhogen. Steun van de Republikeinen komt niet een tweede keer. Prominente Democraten hebben echter nu al aangegeven nooit gebruik te willen maken van de ‘budget reconciliation’ procedure om het schuldenplafond te verhogen. Hoe het zal aflopen in December, niemand die het weet. En dat is geen goed nieuws voor Amerika. De continue onzekerheid is namelijk niet gratis, lees hier wat de mogelijke kosten zijn van het huidige Amerikaanse schuldenplafond.
Eerdere artikelen
Komt het nog goed met de populariteit van Joe Biden?
Senaat bereikt akkoord over extra investeringen in de Amerikaanse infrastructuur
Heel het raderwerk staat stil als Joe Mancin dat wil
Waarom het stemmen per brief in de VS wel ‘relatief’ vlekkeloos verliep
De eerste 7 dagen van Biden: Een balans
>
Wat betekent de winst van 2 Senaatszetels in Georgia voor de Democraten?
Stemmen per brief heeft - indien goed vormgegeven - vooral voordelen
